Uniwersytet Warszawski i Szkoła Wyższa Psychologii Społecznej będą realizować pierwsze w Polsce badania na temat napisów dla osób niesłyszących. Celem projektu jest przeciwdziałanie wykluczeniu społecznemu i cyfrowemu osób niesłyszących i osób starszych mających kłopoty ze słuchem. Badania są finansowane ze środków Unii Europejskiej.
Wprowadzenie telewizji cyfrowej daje ogromne możliwości jeśli chodzi o napisy dla niesłyszących. Format cyfrowy umożliwia wyłączenie lektora i włączenie napisów, a ponadto pozwala na wykorzystanie różnych czcionek, kolorów, ikonek, formatów napisów itp. W tej chwili brakuje empirycznych danych, które mogłyby zweryfikować stosowane obecnie w takich napisach rozwiązania, np. użycie różnych kolorów czy etykietek z imionami do oznaczenia osób mówiących, sposoby opisywania dźwięków czy muzyki. Badanie ma na celu przeciwdziałanie wykluczeniu społecznemu osób niesłyszących i osób starszych mających kłopoty ze słuchem, poprzez ustalenie standardów opracowywania napisów dla niesłyszących.
– Do badania poszukujemy przede wszystkim osób starszych, których kłopoty ze słuchem zaczęły się już w wieku dorosłym, a także pełnoletnich osób niesłyszących i słabosłyszących od urodzenia. Zapraszamy również osoby słyszące – mówią badacze z SWPS i UW.
Badanie będzie polegało na wypełnieniu ankiety i obejrzeniu kilkunastu krótkich (1-2 min.) klipów z filmów fabularnych z napisami w różnych formatach. Osoby badane będą oglądać klipy na specjalnym monitorze śledzącym ruchy gałki ocznej. Badania będą się odbywały w SWPS przy ul. Chodakowskiej 19/31 w pierwszej połowie marca. Osoby zainteresowane powinny się skontaktować z Anną Wieczorek (Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript.), Zuzanną Kłyszejko (Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript.) lub Agnieszką Szarkowską (Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript.) oraz pod numerem telefonu 0510 085 074 lub 0794 903 217.
Napisy dla niesłyszących są obecnie dostępne w Telewizji Polskiej (TVP1 i TVP2) na stronie 777 telegazety w godzinach największej oglądalności, tj. w paśmie od Teleexpresu do filmu po Wiadomościach. Łącznie z powtórkami TVP zapewnia napisy do zaledwie ok. 8% programów TVP1 i TVP2 – dla porównania brytyjska BBC od kwietnia 2008 r. udostępnia widzom 100% programów z napisami. Od stycznia 2010 r. Canal +, jako pierwsza prywatna stacja telewizyjna, zdecydowała się wprowadzić napisy dla osób niesłyszących do filmów polskich, które do tej pory były dla nich niedostępne.
Badanie jest częścią projektu „Telewizja cyfrowa dla wszystkich” finansowanego ze środków Unii Europejskiej. Podobne działania prowadzone są obecnie w innych krajach UE, np. we Włoszech, Hiszpanii, Danii i Anglii. W Polsce nie prowadzono jeszcze żadnych projektów badawczych na temat napisów dla niesłyszących.